n. m.

a. 'pointe'

SFrancA 13.3,10: … aparen caps de clavels en la partida dedins las mas e dessus los pes, e·ls agulhos dels clavels estan de l'autra part

SFrancA 13.3,11: Et eran los caps dels clavels en las mas et en los pes redons e negres, mais los agulhos eran lonx e tortz e quays referitz

SElzC 182,21: Motas vetz castiava son cors am cadenas et am agulhos de fer entro que lo sanc ne yssia.

GlossLat₂P 72: Agulhon, aculeus

b. 'dard [d'un animal]'

NTestLyonW 338,10: E avian coas semblantz d'escorpios, et agulho eran en las coas de lor

NTestParW 415,10: Et avian coas senblant a escorpio; avian agulhos el som de las coas

YsopR 42: E·l mosca vi la mula corre / … / E trais son agullon pognent, / E pois fort la mula detras.

VoySPat ⊂ JeanrVVoy 645: e per lo cors las serpens metian las testas dessus los pietz de las gens, e ficaven agulhos pel mieg del cor

BibCarpN 144rb: E avian coas semilhant a scorpions e agulhon eran en las coas de lor

NTestZurS 394v: E hauian coas semblant a li scrupion. E agulhons eran en las coas de lor

c. 'aiguillon [de bouvier]'

GuirCab ⊂ PirotRech 553,180: De Rainoall / ab lo tinal, / no·n sabs ren ni del gran baston; / ni de Marcueill / com perdet l'oill / a la ponta d'un aguillon.

BertrBornG 39,3: Q'en lor ai fraiz mais de mil agulions, / C'anc no·n puoic far un correr ni trotar

SÉnimB 716: e membret li d'aquest sermo / que bous non pot contr' agulho

ProvGCervC 201: qui fer en l'aguylo / de la ma, mal se fay

1390 ⊂ Pans₃ sans contexte

d. anar, calcitrar, caussigar, escalquejar, penar, ponher, repugnar, traire (en)contra l'a. 'regimber contre l'aiguillon'

NTestLyonW 321,14: Saul, Saul, per que m'encausas? Dura causa es a tu cauzigar contra l'agulho.

NTestParW 233,7: O Saul, Saul, per que me persegues? Dura causa es a tu annar contra l'agulho.

GuerreNavS 5024: Car nuyltz om non deu puynner encontra l'aguyllo

LeysAmG 3:272,7: Trop es de greu occazio / Qui penna contra l'agulho.

LegAurT 81,14: Dura causa es caussigar contra l'agulho

BibCarpN 257va: Saul, Saul, perque me persegues? Dura cosa es a tu calcitrar contra l'agulhon.

BibCarpN 262rb: Saul, Saul, perque me persegues? Dura cosa es a tu scalqueiar contra l'agulhon.

NTestZurS 199r: Yo soy Jesus lo qual tu persegues. Dur es a tu trayre contra l'agulhon.

NTestZurS 235r: Saul, Saul, perque me persegues? Dura cosa es a tu repugnar encontra l'agulhon.

e. 'incitation, encouragement'

NTestLyonW 451,7: que la grandesa de las revelatios no me esleve, datz es a mi agulhos de la mia carn, angels del Satanas que·m coladeje

NTestParW 316,55: O mort, on es la tieua victoria? O mort, on es lo tieus agulhos? Mas l'agulhos de la mort es lo peccat

ProvGCervC 3355: Aguylo de parlar / son bo entendedor: / entendr' ez escoltar / aguson parlador.

GuerreNavS 3220: Layssatz a nos combatre e pendre passio; / Car si nos vos perdiam, per encussacio / Perdriam lo poder, la força e l'aguyllo

LibScintW 41B,18–19: Cant lo ventres s'estent per sadoleza, l'agulios de luxuria s'esmou.

f. 'peine, tourment'

VergCunsD 109a: Ilh pensaren cum grant torbacion ço qu'ilh feron cum grant delitaçion, que l'agulhon de la memoria pogna a pena ço que la tenptacion de la malicia ha scomogu a colpa.